Nhằm đối phó với tính hình dân số đất nước đang trong quá trình lão hóa nhanh chóng, mới đây Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe mới đây cho biết đã tiến hành một số bước nhỏ để tăng lao động qua việc lặng lẽ nới lỏng chính sách cấp visa cho lao động nhập cư vào làm nghề giúp việc và làm trong một số khu vực kinh tế đặc thù.
Dân số Nhật được dự báo sẽ giảm từ 126 triệu người hiện nay xuống còn 87 triệu người vào năm 2060 và dân số trong độ tuổi lao động sẽ giảm từ 78 triệu người xuống còn 44 triệu người vào thời điểm này. Điều này sẽ dấn đến tình trạng thiếu lao động nghiêm trọng, khoảng 83% các công ty Nhật gặp khó khăn đối với vấn đề tuyển dụng và được xem là cao nhất thế giới.
Thực tế cho thấy, Nhật bắt đầu nới lỏng những điều kiện cho người Philippines vào làm việc nhà, chăm sóc người bệnh và người già. Đồng thời, Chính phủ cũng nới lỏng chính sách visa cho sinh viên, thực tập sinh và tỏ ra dễ dàng hơn đối với các công ty tuyển dụng nhân viên làm việc trong các cửa hàng bán lẻ nhỏ cũng như trong lĩnh vực nông lâm ngư nghiệp hoặc chế biến thực phẩm. Những thành phần lao động này đang được xem xét có thể kéo dài thời hạn thị thực ba năm như hiện nay lên năm năm. Ông Abe cũng nói sẽ giảm thời gian bắt buộc của những người sống tại Nhật muốn xin cư trú vĩnh viễn xuống mức thấp nhất trên thế giới.
Tuy nhiên Nhật Bản sẽ không tiếp nhận lao động nước ngoài định cư vĩnh viễn một cách ồ ạt, cho dù nước này cần khoảng 10 triệu lao động nhập cư trong vòng 50 năm tới.
Nhật Bản lâu nay là nước khắt khe trong chính sách nhập cư. Theo điều tra được tiến hành gần đây của Win Gallup Nhật Bản thì số người Nhật ủng hộ việc cho phép lao động nhập cư là 22%, trong khi số người phản đối là 12%, số người tỏ ra hoang mang về chính sách này lên đến 63%.
Nhật Bản là nước kiêu hãnh về sự thuần chủng và việc phân biệt đối xử ở đây vẫn còn phổ biến. Nhiều người Nhật không muốn cho người nước ngoài thuê nhà vì người thuê thường không tuân thủ quy định giữ yên tĩnh sau 22h30 hoặc không phân biệt rác vứt theo đúng quy định.
Một số khác lập luận rằng những vụ tấn công khủng bố tại châu Âu là lý do để nước Nhật đóng cửa, giữ yên bình cho người dân. Một minh chứng cho sự phân biệt là nhiều người Brazil gốc Nhật hồi hương từ những năm 80 của thế kỷ trước cho biết họ chưa bao giờ được chấp nhận như là một người Nhật thật sự, cho dù trong họ có dòng máu Nhật.
Thế nhưng hiện nay trong suy nghĩ của nhiều người Nhật, đứng về góc độ kinh tế thì việc chấp nhận dòng người lao động nhập cư là điều không thể tránh khỏi.
HVC
